ПОМОГИТЕ СОР 7 КЛАССССССС 30 БАлов
Мәтінді оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.
Үш тіл – заман талабы
22 қыркүйек - ҚР халықтарының тілдері мерекесі. Әр халық өз тілінде сөйлеуге, оқуға құқығы бар. Әр азамат өзінің ана тілін біліп, сүюге, құрметтеуге міндетті. Сонымен қатар, әр адам өзге де тілді үйреніп, оларға да құрметпен қарап, өз кәдесіне жаратып жатса, «Жеті түрлі ілім біл, жеті жұрттың тілін біл» деп ата-бабаларымыз айтпақшы, нұр үстіне нұр болады. Сол себепті де біз бүгінгі шараны ана тілімізге және орыс тілі мен ағылшын тіліне арнаймыз.
Біздің еліміз – көп ұлтты мемлекет. Елімізде жүздеген ұлт өкілдері достық пен бейбітшілікте өмір сүруде. Бабалар аманаты - дәстүріміз бен туған тіліміздің аясы кеңейіп, әлемдік өркениетпен ұштастығын тауып жатыр. Соның бір кепілі - ел болып атап өтіп жатқан - тілдер мерекесі. Тіл қай ұлтта, қай елде болса да қастерлі, құдіретті. Ол әрбір адамға ана сүтімен бірге еніп, қалыптасады. «Әр елдегі қазақ әр елдің тілін мықтап игерсе, ол - білім. Ол шетел тілінде сөйлесе - тіпті жақсы. Бірақ ана тілін тұншықтырып, көміп тастаса - ол кешірілмес күнә» деген Н. Ә. Назарбаевтың сөзін басшылыққа ала отырып, мектепте оқытылатын тілдерден жарыс өткіземіз.
Жер шарында 900-ге жуық ұлт өмір сүреді. Қазір біздің планетамызда 5651 тіл бар, ол тілдерде миллиардтан астам адам сөйлейді. Өзінің тілін ана тілім деп атайтын бірден бір халық - қазақ. Өйткені, халқымыз Анасын қастерлеп, қадірлеген. Ең қасиетті, киелі нәрсені Анаға теңеген. Сөз мүшесінің саны жағынан алғанда қазақ тілі жер жүзіндегі 5651 тілдің арасында 70-орында.
1. Мәтіннің не туралы екенін анықтаңыз.
A. Тіл туралы
B. Өнер-білім туралы
C. Еңбекқорлық туралы
D. Адамгершілік туралы
2 . Мәтіннің негізгі идеясын табыңыз.
A. 22 қыркүйек - ҚР халықтарының тілдері мерекесі.
B. Біздің еліміз – көп ұлтты мемлекет.
C. Біздің планетамызда 5651 тіл бар.
D. Туған тілді құрметтеп, қастерлеу керек.
3. Мәтіннің түрін ажыратыңыз.
A. әңгіме
B. сұхбат
C. ертегі
D. мақала
4. Мәтін бойынша дұрыс/бұрыс ақпаратты анықтаңыз. (+ белгісімен белгілеңіз).
№ ақпараттар дұрыс бұрыс
1 Әрбір адам өз ана тілін сүюі, құрметтеуі тиіс.
2 Жер шарында 800-ге жуық ұлт өмір сүреді.
5. «Уақыт – керемет сый» деген тақырыпта эссе жаз. Көлемі 80-100 сөз.
Answers & Comments
Ответ:
1)А
2)А
3)А
4)дурыс, 2)бурыс
5)Ең үлкен қазына деп те айтып жатады – ол әрине маған берілген өмір, бұл уақыт. Бәлкім, ең жақсы ой, жақсы шығарма уақытпен байланысты шығар. Сол себепті уақыт ең керемет сый. Оның мәні мынада: уақыт әрдайым бағалау керек, әр минут сайын. Сондай-ақ, оны созуға болмайды немесе жеделдету қысу по собственному желанию. Бірақ кейде біз, бұл, меніңше, уақыт өтіп жатыр осылай баяу! Мысалы, кезде күтпеген соңына сабақ. Ал көңілді, толық, ойын-сауық, тез! Сондықтан маған сену қиын, сағат және минут әрқашан бірдей.Сондықтан біз есте сақтау керек құндылықтары туралы. Өйткені, әрбір минут бізге тек бір рет. Бекер жоғалған уақыт емес, қайтып, оны қайта бизге. Сондықтан уақыт керек сақтауға және жұмсауға ғана болса, бұл мағынасы.Уақыт керемет сый, сол себепті әр кезеңді дұрыс пайдалануымыз керек. Мүмкін емес, оны тоқтату немесе бұру бұруға. Қалай құм сырымға қашып кетеді арқылы саусақтар, сондай-ақ уақыты ускользает бізге, сондықтан оны бағалай білуге және сақтауға тиіспіз. Өйткені, адам өмірі – бұл да тек бір бөлшегі уақыт, өйткені ол өте тез.