Халықтың қандай арманы болды?
Баяғыда малға өте бай бір ел болыпты. Бұл жердің халқының: «Біздің отбасымыз бен малымызды қорғайты
батырымыз болса» деген жалғыз армандары болыпты.
Күндердің күнінде бір отбасында алып бала дүниеге келеді. Балаға "Толағай" деп ат қояды. Бала жыл сайын
емес, күн сайын еседі.
Бір жылы жаңбыр жаумай, құрғақшылық болады. Шөп шыкпайды. Сонда Толағай дана ақсақалға барып, акыр
сұрапты. Сонда қарт:
- Толағай, біздің жерімізде тау жоқ, бұлт келмейді. Сондықтан жаңбыр жаумайды, - дейді.
Толағай:
- Ата, сіз рұқсат етсеңіз, бір жерден тау арқалап алып келсем бола ма? - дейді
Қарт Толағайға риза болып, рұқсатын береді.
Арада ай өтеді, жыл өтеді. Бір күні Толағай Тарбағатай тауына жетіп, теменде орналасқан кішірек тауда
арқасына салып алады. Біраз уақыт еткен соң, Толағай әлсірей бастайды. Ауылына жақындап қалғанда
туседі. Еліне жаңбыр сыйлаған батыр осылай таудың астында мәңгі ұйқыға кетеді.
Содан бері ол тауды ел «Толағай» деп атап кетіпті. Жаңбыр жауған сайын журт Толағайды еске ала
Жерімізде тау көп болса
Толағай тауды аралап келсе
Б​