Адамның шаруа­­­шылық іс-әрекеті сал­дары­­нан қоршаған орта­ның кей­бір жерлерінің өзгер­гені сон­ша­лық, табиғи құрауыш­тары­ның байланысы басқа болып, бұрынғы кешендермен салыстырғанда жаңа кешендер түрлері қалып­тас­ты. Антропогендік фак­тор­лар­ға өнеркәсіп индус­трия­сы­ның барлық саласы, көлік, ауыл, орман шаруашылығы, энер­ге­тика, атом қаруын сынау, мұ­най, газ және тау кен өн­ді­рісі салалары. т.б. жатады