Қыстырма сөз - сөйлеушінің не жазушының айтылған ойға әртүрлі көзқарасын, сезімін ( күмәндылықты,сенетіндікті, өкінішті,ренішті,сондай-ақ, ойдың кімнің тарапынан екендігін) білдіретін моральдық мәні бар сөздер. Қыстырма сөз бір сөзден де, бірнеше сөзден де тұратыны белгілі. Кей реттерде сөйлем түріндегі қыстырма сөз кездеседі. Қыстырма сөздер сөйлем мүшесі бола алмайды.
Мысалы: Осының бәрін, әрине, жалғыз істей алмайсың? Жаңылмасам, сен бір жерден көрдім. Бәсе, солай болады деп айтып едім ғой. Ол, меніңше, тапсырманы орындамай келмейді.
Қыстырма ретінде жұмсалатын сөздер: әрине, сөз жоқ, шынында, мүмкін, сірә, сонымен, дегенмен, менің ойымша, менің пайымдауымша, қысқасы, сөйтіп, біріншіден, т.б.
Сөз тіркестері де, кейде жеке сөйлем де қыстырма болады.
Мысалы: Аяз қарығандықтан болу керек, барлығының бет терілері қатпарланып,қопсып түсіп жүреді.
Қыстырма сөздер де сөйлемнің басында, ортасында, аяғында келе береді.Олар басқа сөйлем мүшелерінен үтірмен ажыратылады.
Бір қызықты жай - Абай поэзиясында да, прозасында да қыстырма сөз өте аз ұшырасады. Әдетте, мәдениетті сөйлеу, жазу дәстүрінде қыстырма сөзді көп қолдана бермеген де дұрыс. Тілдің эстетикасын өте терең ұғынған және халық тілінің байлығын еркін игерген Абай Қыстырма сөзді орынды-орынсыз көп пайдаланудың қисынсыздығын жақсы білген.
Answers & Comments
Verified answer
Ответ:
Қыстырма сөз - сөйлеушінің не жазушының айтылған ойға әртүрлі көзқарасын, сезімін ( күмәндылықты,сенетіндікті, өкінішті,ренішті,сондай-ақ, ойдың кімнің тарапынан екендігін) білдіретін моральдық мәні бар сөздер. Қыстырма сөз бір сөзден де, бірнеше сөзден де тұратыны белгілі. Кей реттерде сөйлем түріндегі қыстырма сөз кездеседі. Қыстырма сөздер сөйлем мүшесі бола алмайды.
Мысалы: Осының бәрін, әрине, жалғыз істей алмайсың? Жаңылмасам, сен бір жерден көрдім. Бәсе, солай болады деп айтып едім ғой. Ол, меніңше, тапсырманы орындамай келмейді.
Қыстырма ретінде жұмсалатын сөздер: әрине, сөз жоқ, шынында, мүмкін, сірә, сонымен, дегенмен, менің ойымша, менің пайымдауымша, қысқасы, сөйтіп, біріншіден, т.б.
Сөз тіркестері де, кейде жеке сөйлем де қыстырма болады.
Мысалы: Аяз қарығандықтан болу керек, барлығының бет терілері қатпарланып,қопсып түсіп жүреді.
Қыстырма сөздер де сөйлемнің басында, ортасында, аяғында келе береді.Олар басқа сөйлем мүшелерінен үтірмен ажыратылады.
Бір қызықты жай - Абай поэзиясында да, прозасында да қыстырма сөз өте аз ұшырасады. Әдетте, мәдениетті сөйлеу, жазу дәстүрінде қыстырма сөзді көп қолдана бермеген де дұрыс. Тілдің эстетикасын өте терең ұғынған және халық тілінің байлығын еркін игерген Абай Қыстырма сөзді орынды-орынсыз көп пайдаланудың қисынсыздығын жақсы білген.