Сырым Датұлы (1712-1802) - Кіші жүз құрамындағы Байұлы тайпасының Байбақты руынан шыққан батыр. XIX ғасырдың бірінші жартысындағы отарлық езгіге қарсы ұлт-азаттық күрестің ұйымдастырушысы әрі көсемі. Кіші жүз шаруаларының  көтеріліс басшысы. Жастайынан топ жарып көрсеткен өнегелі істері, әділ билігі үшін бала би аталады. Ол патша үкіметінің, қазақ сұлтандарының әділетсіздіктеріне наразы болып, шаруаларды маңына топтастырады. Сырым батыр - қазақ халқының бостандығы, ұлт-азаттығы үшін атамекен қонысын сыртқы жаулардың талауына түспеуі үшін күрескен айбынды жауынгер. Ол Ресейдің отарлау саясатын жүзеге асырған казактарға қарсы соғысты бастады. Сырым бастаған ұлт-азаттық көтерілістің негізгі себебі - патша саясаты мен Жайық орыс-казактарының жүгенсіздігі, олардың қазақ халқын қанауы болдыПатша үкіметінің жарлығымен Хиуа хандарының талап-тонау әрекеттеріне қарсы қорғау соғыстарында Сырым Кіші жүз қазақтарының қалың қолын бастап жауды талай рет жеңіп шықты. Сырым батыр Кіші жүз халқы үшін, хандар мен патшалы Ресейдің жендеттері тарапынан талай рет түрмеге отырғызылды. Соның бірі – 1783 жылдың желтоқсаны. Бірнеше ай түрмеде отырып, босанғаннан кейін, 1785 жылы 2700 қолмен қайтадан көтеріліске шығады.Алайда,көтерілістің нәтижесі сәтсіз болады.1797 жылы 28тамызда Сырым Датұлы көтерілісті тоқтату туралы шешім қабылдады.Ақыры Сырымның көтерілісі 1798жылы аяқталады.Оның көтерілісі тарихта мәңгі айтылып өтеді деп сенемін.Әр оқиғаның өзіндік тарихи маңыздылығы бар секілді,бұл көтерілістің де өзіндік маңызы бар.Тарихи маңыздылығы:Патша үкіметіне қарсы шығуы.Сол кездегі отарлаушылық езгіге қарсы күресі.Сырым Датұлы қазақтың нағыз батыры болып қала береді.Ол Нұралы ханның халыққа істеген қиянатын, зұлымдығын бетіне басып, оны жұрт алдында сан рет масқаралаған. Сол арқылы кімнің жау және кімнің дұшпан екендігінде дәлелдеген.Халықта сол себептен Сырым Датұлын қолдаған.