Көлдің пайда болуы туралы аңыз көп. Жиі айтылатыны - жонғарлар туралы аңыз. Қазақтар мен жоңғарлар шайқасады. Жоңғардың  әскері көп болады. Жоңғарлар қазақтарды жеңе бастайды. Сол кезде қазақ жігіттері Құдайға сыйынады, көмек сұрайды. Құдай қазақтарға көмектеседі. Құдай жоңғарларды қазақ жерін қорғайтын тас мүсіндерге айналдырады. Ал көлдегі су қазақ жігіттердің аналарының көз жасы екен.