Акула — тақтажелбезектілер класы тармағына жататын балық.Казіргі таңда акуланың 450-ден астам түрі бар: олар 6 отрядқа, 20 тұқымдасқа бөлінеді. Акула барлық теңіздер мен мұхиттарда кең тараған, тұщы суларда да (Амазонка өзені, Ганг) кездеседі. Денесінің ұзындығы 15 см-ден 20 м-ге дейін болады, салмағы 14 т-ға дейін тартады. Дене пішіні сүйірлеу, тұмсығы ұзын, аузы алқымға таяу орналасқан. Құйрық қанатының үстіңгі қалақшасы астыңғысынан үлкен болып келеді. Қаңқасы шеміршекті, тістері өткір, торсылдағы және желбезек қақпағы болмайды, басының екі жағында 5-7 жұп желбезек саңылаулары бар. 1500-2000 -ға жуық тістері бар.2 қатарлы.
Акуланың көру қабілеті жақсы жетілмеген, ал иіс сезу қабілеті өте жақсы жетілген және судың майда дірілін бүйір сызығы арқылы сезе алады. Жемін аулауы осы екі қасиетіне негізделген. Олардың көпшілігі ірі жануарларды аулайды. Ең ірілері кит акуласы (15 метрге дейін) мен алып акула (20 м-ге дейін) планктонмен қоректенетіндер тобына жатады. Акула іштей ұрықтанады, көпшілігі ірі мүйіз қабығы бар жұмыртқа салады, кейбіреуі ұрпағын тірі туады. Акуланың 50-дей түрі қатерлі жыртқыш болып саналады. Олар көп жағдайда күндіз адамдар көп шомылатын тропикалық суларда жағаға жақын жерлерге келіп, шабуыл жасайды. Кейбір түрлерінің кәсіптік маңызы бар.
Акуланың көпшілігі тропикалық сулардан ауланады, бауырынан май алынады, етінен тағам, қаңқасынан желім жасалынады, терісін де пайдаланылады. Қазақстанда акуланың қазба қалдықтары бор кезеңінен бастап кездеседі, кең тараған уақыты — палеоген кезеңі.
0 votes Thanks 0
0lollollol0
Ақбөкеннің жылдамдығы, әдетте, 5-8 км / сағаттан аспайды, бірақ жыртқышты сезінгенде, жыртқыш 20 км / с-қа дейін жылдамдатады. Суармалы түрлер - ақ акулалар мен мако акулалар су бағанасын 50 км / с жылдамдықпен бөледі.
Акуланың өмір сүру ұзақтығы 30 жылдан артық емес, ал құмды кватра, кит және полярлық акулалар 100 жылдан астам уақыт өмір сүре алады.

Жыртқыш жақтың құрылымы өмір салтына және тұтынылатын тағамға байланысты. Акуланың тістері ұзын, өткір, конус тәрізді, олармен жәбірленушінің денесін оңай сындырады.
Ақбөкен отбасыларының өкілдері жазық және өткір тістері бар, олар үлкен жыртқыш етті жыртып алуға мүмкіндік береді.


Тигр акулаларының тістері
Негізгі рационды планктоны бар киттер акуласының ұзындығы 5 мм-ге дейін кішкене тістері бар, бірақ олардың саны бірнеше мыңға жетеді.
Негізінен төменгі тағамға негізделген мүйізді акулалар, кішкене майысқан тістері мен үлкен тістері артқы қатарына ие. Тегістеу немесе құлау нәтижесінде, жыртқыш балықтардың тістері ауыздың ішкі жағында өсетін жаңалармен ауыстырылады.

мазмұнға ↑
Акуланың қанша тістері бар?
Тарақатанған акулалар төменгі жағында 6 тіс тістерін және жоғарғы жақтарында 4 180-220 тістері бар төрт қатардан тұрады. Ақ және жолбарыс акулаларының аузында әр жақта 5-6 жолда орналасқан 280-300 тіс бар. Акуладағы акулаларда әрбір тісте 20- 28, тістердің жалпы саны 300-400 құрайды. Киттің акуласының аузында 14 мың тіс бар.
Ақбөкен тістерінің мөлшері де түрлерден түрлерге дейін өзгереді. Мысалы, ақ акуланың тістерінің өлшемі 5 см құрайды, планктонда тамақтандырылған акулалардың ұзындығы тек 5 мм.
Answers & Comments
Акула — тақтажелбезектілер класы тармағына жататын балық.Казіргі таңда акуланың 450-ден астам түрі бар: олар 6 отрядқа, 20 тұқымдасқа бөлінеді. Акула барлық теңіздер мен мұхиттарда кең тараған, тұщы суларда да (Амазонка өзені, Ганг) кездеседі. Денесінің ұзындығы 15 см-ден 20 м-ге дейін болады, салмағы 14 т-ға дейін тартады. Дене пішіні сүйірлеу, тұмсығы ұзын, аузы алқымға таяу орналасқан. Құйрық қанатының үстіңгі қалақшасы астыңғысынан үлкен болып келеді. Қаңқасы шеміршекті, тістері өткір, торсылдағы және желбезек қақпағы болмайды, басының екі жағында 5-7 жұп желбезек саңылаулары бар. 1500-2000 -ға жуық тістері бар.2 қатарлы.
Акуланың көру қабілеті жақсы жетілмеген, ал иіс сезу қабілеті өте жақсы жетілген және судың майда дірілін бүйір сызығы арқылы сезе алады. Жемін аулауы осы екі қасиетіне негізделген. Олардың көпшілігі ірі жануарларды аулайды. Ең ірілері кит акуласы (15 метрге дейін) мен алып акула (20 м-ге дейін) планктонмен қоректенетіндер тобына жатады. Акула іштей ұрықтанады, көпшілігі ірі мүйіз қабығы бар жұмыртқа салады, кейбіреуі ұрпағын тірі туады. Акуланың 50-дей түрі қатерлі жыртқыш болып саналады. Олар көп жағдайда күндіз адамдар көп шомылатын тропикалық суларда жағаға жақын жерлерге келіп, шабуыл жасайды. Кейбір түрлерінің кәсіптік маңызы бар.
Акуланың көпшілігі тропикалық сулардан ауланады, бауырынан май алынады, етінен тағам, қаңқасынан желім жасалынады, терісін де пайдаланылады. Қазақстанда акуланың қазба қалдықтары бор кезеңінен бастап кездеседі, кең тараған уақыты — палеоген кезеңі.
Акуланың өмір сүру ұзақтығы 30 жылдан артық емес, ал құмды кватра, кит және полярлық акулалар 100 жылдан астам уақыт өмір сүре алады.

Жыртқыш жақтың құрылымы өмір салтына және тұтынылатын тағамға байланысты. Акуланың тістері ұзын, өткір, конус тәрізді, олармен жәбірленушінің денесін оңай сындырады.
Ақбөкен отбасыларының өкілдері жазық және өткір тістері бар, олар үлкен жыртқыш етті жыртып алуға мүмкіндік береді.


Тигр акулаларының тістері
Негізгі рационды планктоны бар киттер акуласының ұзындығы 5 мм-ге дейін кішкене тістері бар, бірақ олардың саны бірнеше мыңға жетеді.
Негізінен төменгі тағамға негізделген мүйізді акулалар, кішкене майысқан тістері мен үлкен тістері артқы қатарына ие. Тегістеу немесе құлау нәтижесінде, жыртқыш балықтардың тістері ауыздың ішкі жағында өсетін жаңалармен ауыстырылады.

мазмұнға ↑
Акуланың қанша тістері бар?
Тарақатанған акулалар төменгі жағында 6 тіс тістерін және жоғарғы жақтарында 4 180-220 тістері бар төрт қатардан тұрады. Ақ және жолбарыс акулаларының аузында әр жақта 5-6 жолда орналасқан 280-300 тіс бар. Акуладағы акулаларда әрбір тісте 20- 28, тістердің жалпы саны 300-400 құрайды. Киттің акуласының аузында 14 мың тіс бар.
Ақбөкен тістерінің мөлшері де түрлерден түрлерге дейін өзгереді. Мысалы, ақ акуланың тістерінің өлшемі 5 см құрайды, планктонда тамақтандырылған акулалардың ұзындығы тек 5 мм.