Көрші елдермен достықта,татулықта болу – Бұқар жырының өзекті тақырыбы.
Қазақ даласында небір елін жаудан қорғаған өр батырлар да, елінің татулығын,бейбітшілікті ту етуден талмаған ақын-жырауларда болған.Сондай нар тұлғалардың бірі – Бұқар жырау.Ол қазақтың ұлы жырауы,жоңғар басқыншыларына қарсы қазақ-жоңғар соғысының бастаушысы әрі ұйымдастырушысы белгілі Абылай ханның ақылшысы.
Бұқар жырау кезінде сөйлегенде көмекейі бүлкілдеп, аузынан тек өлең сөз төгілетін болған.Осыдан оны ел-жұрт "көмекей әулие" деп атап кеткен екен.
Жырау жырларын әр түрлі тақырыпқа арнаған.Алайда ең басты тақырыбы халық болашағы мен бейбітшілікті сақтау болды.Оған дәлел
жыраудың “Он екі айда жаз келер”, “Абылай ханның қасында”, “Ханға жауап айтпасам” деген жырлары.Әсіресе,Бұқар жырау толғауларында Ресей империясының отарлаушылық,басқыншылық саясаты,зұлымдық әрекеттері әшкереленеді.Мысалы,“Қилы заман” толғауындағы мына бір жолдар табандап жылжып келе жатқан қайшылығы мол заманды елестетеді:
Күнбатыстан бір дұшпан,
Ақырында шығар сол тұстан.
Өзі сары, көзі көк,
Діндарының аты боп,
Күншығысқа қарайды.
Шашын алмай, тарайды... Осыдан-ақ оның қазақ халқының бұлыңғыр болашағына сыни көзбен қарап,халқының дұрыс жолмен алға жылжығанын қалайтындығын көреміз.
Қорытындылай келе,Бұқар жыраудың толғаулары,шын мәнінде, Абылай дәуірінің айшығы.Ұлтының тамаша рухани адамгершілік қасиеттерін бойына дарытқан көкірегі даңғыл,орақ тілді,дуалы ауыз кемеңгер өмірінің соңына дейін елің қамын ойлады.
Answers & Comments
Verified answer
Көрші елдермен достықта,татулықта болу – Бұқар жырының өзекті тақырыбы.
Қазақ даласында небір елін жаудан қорғаған өр батырлар да, елінің татулығын,бейбітшілікті ту етуден талмаған ақын-жырауларда болған.Сондай нар тұлғалардың бірі – Бұқар жырау.Ол қазақтың ұлы жырауы,жоңғар басқыншыларына қарсы қазақ-жоңғар соғысының бастаушысы әрі ұйымдастырушысы белгілі Абылай ханның ақылшысы.
Бұқар жырау кезінде сөйлегенде көмекейі бүлкілдеп, аузынан тек өлең сөз төгілетін болған.Осыдан оны ел-жұрт "көмекей әулие" деп атап кеткен екен.
Жырау жырларын әр түрлі тақырыпқа арнаған.Алайда ең басты тақырыбы халық болашағы мен бейбітшілікті сақтау болды.Оған дәлел
жыраудың “Он екі айда жаз келер”, “Абылай ханның қасында”, “Ханға жауап айтпасам” деген жырлары.Әсіресе,Бұқар жырау толғауларында Ресей империясының отарлаушылық,басқыншылық саясаты,зұлымдық әрекеттері әшкереленеді.Мысалы,“Қилы заман” толғауындағы мына бір жолдар табандап жылжып келе жатқан қайшылығы мол заманды елестетеді:
Күнбатыстан бір дұшпан,
Ақырында шығар сол тұстан.
Өзі сары, көзі көк,
Діндарының аты боп,
Күншығысқа қарайды.
Шашын алмай, тарайды... Осыдан-ақ оның қазақ халқының бұлыңғыр болашағына сыни көзбен қарап,халқының дұрыс жолмен алға жылжығанын қалайтындығын көреміз.
Қорытындылай келе,Бұқар жыраудың толғаулары,шын мәнінде, Абылай дәуірінің айшығы.Ұлтының тамаша рухани адамгершілік қасиеттерін бойына дарытқан көкірегі даңғыл,орақ тілді,дуалы ауыз кемеңгер өмірінің соңына дейін елің қамын ойлады.