1) Абай – қазақтың ұлы ақыны,ағартушы,философ, композитор,саяси қайраткер. 2) Абайдың әкесі Құнанбай Өскенбайұлы өте атақты адам болған.Анасы – Ұлжан.Ал әжесінің есімі – Зере.Анасы мен әжесінің Абайдың тәрбиеленуінде алар орындары зор. 3) Ақының поэзия жанры бойынша шығармаларына:"Қыс","Көлеңке басын ұзартып",Интернатта оқып жүр" секілді өлеңдерін,"Масғұт","Ескендір","Әзім әңгімесі" деген 3 поэмасын,"Есек пен бұлбұл","Жалғыз жалау","Теректің сыйы" секілді аудармаларын жатқызамыз.Ал проза жанры бойынша Абай 45 қара сөздерін жазды. 4) Табиғат лирикасы – Абай шығармаларының бір алуаны.Бұл тақырыпта ол "Қыс","Жазғытұрым","Күз","Желсіз түнде жарық ай" өлеңдерін жазды.Табиғат тақырыбына жазған алғашқы өлеңі - "Жаз". 5) Махаббат лирикасына жататын өлеңдері тақырыбы жағынан, көркемдік сипат-өзгешелігі жағынан да әртүрлі.Абайдың Әйгерімге деген жан сезімін білдіретін өлеңі – "Көзімнің қарасы" болса,жастардың өткінші алдамшы сезімге елікпеу керектігін ескертетін өлеңі – "Ғашықтық құмарлықпен ол екі жол".Табиғат пен махаббат сырын үндестіре жырлаған өлеңі – "Желсіз түнде жарық ай". 6) Абайдың 1-қара сөзі – өмірбаяндық болса,2-сөзі – халықтарды салыстыру.3-қара сөзі қазақты билейтін әкім, тергеуші,соттар жайында.4-сөзінде күлкі туралы ойы,сыны жазылса,қазақтың мақал-мәтелдері туралы 5,24,29-сөздерде жазылған.Жас баланың психологиясын еске алып талдаған сөзі – 7 - сөз.18, 25, 31, 32-сөздері – білім,ғылым туралы.Дін, мораль, тәрбие жайындағы ойлар – 12, 13, 16, 27, 28, 35, 36, 38, 45-сөздерде жазылған.Адамгершілік, ар - ұят мәселелері 5,18,11-қарасөздерінде сөз болады.Нақыл сөздерден тұратын қарасөзі –17.Қалғандарында ел мінезі,өмір туралы. 7) Семейде "Ахмет-Риза" медресесінде оқиды.Кейін Семейдегі "Приходская школада" 3 ай оқиды. 8) Абай орыс тілін тамаша меңгеруі – орыс ақыны М. Лермонтовтың біркатар өлеңін қазақ тіліне аударуына мүмкіндік берді. Олар:«Шайтан», «Дұға», «Қанжар», «Жолға шықтым бір жым-жырт түнде жалғыз», «Жалау» сияқты өлендері.Абай А.С. Пушкиннің «Евгений Онегин» дастанының үзінділерін де,И.А. Крыловтың мысалдарын аударумен де айналысты. 9) Абай әндерінің саны – 27. Күйлері:«Желдірме»,«Май түні»,«Торжорға».Абайдың «Айттым сәлем,Қаламқас» өлеңі өз әнімен тараған. 10) "Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы,ерінбе." (С.Торайғыров). "Қазақтың бас ақыны – Абай Құнанбайұлы.Одан асқан бұрын-соңғы заманда қазақ баласында біз білетін ақын болған жоқ..." (А.Байтұрсынұлы).
Answers & Comments
Verified answer
1) Абай – қазақтың ұлы ақыны,ағартушы,философ, композитор,саяси қайраткер.2) Абайдың әкесі Құнанбай Өскенбайұлы өте атақты адам болған.Анасы – Ұлжан.Ал әжесінің есімі – Зере.Анасы мен әжесінің Абайдың тәрбиеленуінде алар орындары зор.
3) Ақының поэзия жанры бойынша шығармаларына:"Қыс","Көлеңке басын ұзартып",Интернатта оқып жүр" секілді өлеңдерін,"Масғұт","Ескендір","Әзім әңгімесі" деген 3 поэмасын,"Есек пен бұлбұл","Жалғыз жалау","Теректің сыйы" секілді аудармаларын жатқызамыз.Ал проза жанры бойынша Абай 45 қара сөздерін жазды.
4) Табиғат лирикасы – Абай шығармаларының бір алуаны.Бұл тақырыпта ол "Қыс","Жазғытұрым","Күз","Желсіз түнде жарық ай" өлеңдерін жазды.Табиғат тақырыбына жазған алғашқы өлеңі - "Жаз".
5) Махаббат лирикасына жататын өлеңдері тақырыбы жағынан, көркемдік сипат-өзгешелігі жағынан да әртүрлі.Абайдың Әйгерімге деген жан сезімін білдіретін өлеңі – "Көзімнің қарасы" болса,жастардың өткінші алдамшы сезімге елікпеу керектігін ескертетін өлеңі – "Ғашықтық құмарлықпен ол екі жол".Табиғат пен махаббат сырын үндестіре жырлаған өлеңі – "Желсіз түнде жарық ай".
6) Абайдың 1-қара сөзі – өмірбаяндық болса,2-сөзі – халықтарды салыстыру.3-қара сөзі қазақты билейтін әкім, тергеуші,соттар жайында.4-сөзінде күлкі туралы ойы,сыны жазылса,қазақтың мақал-мәтелдері туралы 5,24,29-сөздерде жазылған.Жас баланың психологиясын еске алып талдаған сөзі – 7 - сөз.18, 25, 31, 32-сөздері – білім,ғылым туралы.Дін, мораль, тәрбие жайындағы ойлар – 12, 13, 16, 27, 28, 35, 36, 38, 45-сөздерде жазылған.Адамгершілік, ар - ұят мәселелері 5,18,11-қарасөздерінде сөз болады.Нақыл сөздерден тұратын қарасөзі –17.Қалғандарында ел мінезі,өмір туралы.
7) Семейде "Ахмет-Риза" медресесінде оқиды.Кейін Семейдегі "Приходская школада" 3 ай оқиды.
8) Абай орыс тілін тамаша меңгеруі – орыс ақыны М. Лермонтовтың біркатар өлеңін қазақ тіліне аударуына мүмкіндік берді. Олар:«Шайтан», «Дұға», «Қанжар», «Жолға шықтым бір жым-жырт түнде жалғыз», «Жалау» сияқты өлендері.Абай А.С. Пушкиннің «Евгений Онегин» дастанының үзінділерін де,И.А. Крыловтың мысалдарын аударумен де айналысты.
9) Абай әндерінің саны – 27.
Күйлері:«Желдірме»,«Май түні»,«Торжорға».Абайдың «Айттым сәлем,Қаламқас» өлеңі өз әнімен тараған.
10) "Асыл сөзді іздесең,
Абайды оқы,ерінбе." (С.Торайғыров).
"Қазақтың бас ақыны – Абай Құнанбайұлы.Одан асқан бұрын-соңғы заманда қазақ баласында біз білетін ақын болған жоқ..." (А.Байтұрсынұлы).